ช่องว่างระหว่างวัยในตัวเรา

ปัญหาช่องว่างระหว่างเด็กวัยรุ่นและผู้ใหญ่ โดยเฉพาะระหว่างลูกกับพ่อแม่ เป็นปัญหาที่เรื้อรังอยู่คู่กับโลกมานาน นับวันจะยิ่งพบมากแทบจะทุกครอบครัวในสังคมเมืองบ้านเรา ลองคิดแบบ "inside out" คือ จากประสบการณ์ตรงของตัวเอง สมัยเด็กๆ เรามักชอบขัดคำสั่งพ่อแม่ สิ่งไหนที่ห้ามสิ่งนั้นยิ่งท้าทาย เข้าทำนองยิ่งห้ามเหมือนยิ่งยุ ถึงเวลาถูกจับได้มีปากมีเสียงกัน ลูกๆ มักจะมีคำถามว่าทำไม พ่อแม่มีเหตุผลอะไร แต่คำตอบมักจะเป็น "เอาน่ะ! เชื่อพ่อแม่เถอะนะ พ่อกับแม่อาบน้ำร้อนมาก่อนลูก รู้ว่าอะไรดีอะไรไม่ดี อะไรควรไม่ควร" (แต่ลองถามพ่อกับแม่ดูสิครับ ว่าตอนเด็กๆ เคยเชื่อปู่ย่าตายายบ้างมั้ย) แต่ไม่เคยเห็นอธิบายให้เข้าใจจริงๆ ซักที

จนเราโตเป็นผู้ใหญ่แต่งงานมีครอบครัว มีลูกเป็นของตัวเอง แทบร้อยทั้งร้อยจะบอกว่า พอเป็นพ่อเป็นแม่คนแล้ว เข้าใจความรู้สึกของพ่อแม่ขึ้นมาทันที โดยไม่ต้องมีคำอธิบายใดๆ อีกเลย ปัญหานี้เป็นความไม่เข้าใจ เป็น "ช่องว่างระหว่างวัย" ของคนมากกว่าหนึ่งคน ที่ดูจะเป็นเรื่องปกติไปซะแล้วสำหรับทุกครอบครัว ขึ้นอยู่กับว่าใครจะประคับประคองได้ดี และใครจะลามเป็นปัญหาใหญ่โตกว่ากันเท่านั้น

ทางแก้ปัญหา "ช่องว่างระหว่างวัย" ของคนมากกว่าหนึ่งคนข้างต้น ไม่มีสูตรสำเร็จ คล้ายกับไข้หวัดที่ไม่มียาเฉพาะ ต้องรักษาตามอาการ ต้องอาศัยความร่วมมือจากคนทั้งสองวัย ความรักเป็นส่วนผสมหลักของตัวยานี้ แต่ก็ใช่ว่าจะสำเร็จเสมอไป

อีกมุมมองหนึ่งในฐานะที่ผมก็มีลูกเป็นของตัวเองแล้วเหมือนกัน บรรยากาศระหว่างผมและภรรยากับลูก เริ่มจะเหมือนกับปัญหาระหว่างตัวผมกับพ่อแม่ ในตอนที่เราเป็นเด็กๆ มากขึ้นทุกวันแล้ว ทำไมล่ะ! ตอนนี้เราเป็นพ่อแม่ ทำไมเรากลับลืมความรู้สึกของตัวเราเองตอนที่เป็นลูกไปเลย ลูกต้องการเหตุผล ต้องการคำอธิบาย แต่เราก็ไม่พยายามที่จะให้เหตุผล ไม่พยายามที่จะอธิบาย ไม่หาแนวทางแก้ไขปัญหา ทั้งที่รู้ว่าสาเหตุเกิดจากอะไร จะได้ไม่ต้องรอให้ลูกเข้าใจเอาเอง ก็ต่อเมื่อเติบโตขึ้นจนเป็นพ่อเป็นแม่คน

ผมขอเรียกว่ามันเป็น ช่องว่างระหว่างวัยในตัวเรา